Josune Muñoz
Josune Muñoz (Bilbo, 1967) euskal filologoa eta literatura-kritika feminista da, emakumeek historian nahiz geografian sortutako literaturaren eta komikiaren ikerketan, berreskurapenean, analisian eta irakaskuntzan aditua. Euskal literatur kritika feministaren azterketan eta irakaskuntzan aitzindaria, 2003. urtetik SKOLASTIKA literatur proiektua zuzentzen du Bilbon, 2022 ZIRGARI SARIA irabazi zuena berdintasunaren aldeko proiektuaren arloan. SKOLASTIKAk komiki femeninoko eta feministako komikteka garrantzitsua du, eta komikiari buruzko prestakuntza emateaz gain, hainbat erakusketa sortu ditu emakumeen aurkako indarkeriari buruz sentsibilizatzeko.
Hitzaldi hau ‘Genios y genias’ zikloaren parte da
“Munduaren historia gizon handien biografia besterik ez da”, idatzi zuen Thomas Carlyle filosofoak (1795-1881). Nahiz eta teoria hau Carlylek berak formulatu eta 1841ean argitaratutako eragin handiko saiakera batean garatu, egia esan, gizon handiaren ideia, jeinuarena, historiaren (artearen eta gainerako guztiaren) sortzaile eta protagonista gisa, XVI. mendean bertan sortu eta gaur egunera arte hedatzen jarraitzen du.
Baina zergatik jeinuak beti sexu maskulinokoak izan dira? Zer gertatu da euren ondoan zeuden emakumeekin? Gizon handien emazteak izan al ziren denak? Eta, hala izanda, zergatik ez berez emakume handiak?
Ziklo honetan galdera honi bi erantzun ematen saiatuko gara. Bata, globala, lehen hitzaldian (¿Dónde están las genias?); bestea, sortzaile bikote batzuen kasu zehatzak aztertuz pintura, fisika eta komikia bezalako eremu hain desberdinetan.